فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه
سال پانزدهم شماره 2 (پیاپی 52، تابستان 1380)

ضمن بررسی سیر تطور مدیریت کیفیت جامع (TQM) و مهندسی مجدد فرایند کسب و کار (BPR) و بیان ویژگی ها، ابزارها و مدلهای موجود، نقاط ضعف و قوت آنها در این مقاله بررسی می شود. ساختار سازمانی و فرهنگ و موقعیت سازمانی از جمله عوامل مؤثر در انتخاب یکی از این دو رویکرد است. با وجود کاربرد موفقیت آمیز هریک از این دو رویکرد در سازمان های مختلف، تلفیق این دو و بهره گیری از فنون و ابزارهای هر یک از آنها در شرایط مختلف، امکان دستیابی به کیفیت بهتر در تولید و خدمات را افزایش می دهد.

مباحث کیفیت در دنیای رقابتی جایگاهی خاص دارد. این واژه شگفت انگیز در چند دهه اخیر به طور اعجاز آمیزی همه عرصه های علم، فناوری، خدمات، سازماندهی و غیره را به خود متوجه کرده است. به صورتی که رقابت در سطح جهانی به جز تجدید حیات سازمان با محوریت بهبود کیفیت ناممکن شده است. بدین لحاظ راهکارهای مختلفی برای توجه به این امر اختصاص یافته است که از جمله جوایز «کیفیت دمینگ»، «مالکوم بالدریچ» و «کیفیت اروپا» است. این مقاله با تاکید و الهام پذیری از تجربه های ارزنده جوایز مختلف جهانی و مطالعات تطبیقی و سازمان یافته برای ابداع «جایزه کیفیت همت» تهیه شده است. با توجه به اینکه در کشور ایران مدل کیفیتی براساس معیارهای علمی وجود ندارد این طرح که در قالب جایزه کیفیت مطرح شده است، ممکن است بتواند سازمان های صنعتی کشور را در مسیر بهبود هدایت کند.

محک زنی رقبا یکی از فنون تبدیل سازمان از ساختار سنتی به ساختار جدید (سیستمی) است که بر بینش و روش بالا- پایین استوار است. این فن روش ها، ابزارها، و فرایندهای جدید را برای تعریف هدفهای کارکردی و برنامه های بهره وری در شرکت براساس بهترین راه کارها در صنعت جستجو می کند. تکنیک ارزیابی رقبا، که جنبه های مختلف مهندسی مجدد پروسه ها را نیز تحت پوشش قرار می دهد، به شخص قدرت درک ساختار و روش های فعلی و تعریف هدف برای سازمان جدید را می دهد تا بتواند باتوجه به فرهنگ حاکم در قالب این تکنیک سازمان را در گذر از حالت سنتی به ساختار جدید راهنمایی کند.

در این مقاله ابتدا لزوم دستیابی به رضامندی مشتری مطرح شده است و بعد از آن به مفاهیم مهندسی مجدد اشاره شده تا شناخت عمیق تری نسبت به این موضوع ایجاد شود. در این گذر الگوها و موارد مطرح در مهندسی مجدد، مسائلی که سازمان در اجرای مهندسی مجدد با آن روبروست شرح داده شده است. چگونگی تحلیل فرایندهای سازمان برای دستیابی به رضامندی مشتری و مدلهای مرتبط با این مباحث، نقش نیروی انسانی و لزوم ایجاد تغییرات در راستای دستیابی به رضامندی مشتری، از جمله...

در سالهای اخیر علاقه و اشتیاق نسبت به مدیریت کیفیت جامع (TQM) به سرعت افزایش یافته است. بعضی افراد اعمال مدیریت کیفیت جامع را برای دستیابی به قدرت رقابتی، امری ضروری اما برخی دیگر آن را فقط هوس مدیریتی می دانند. ما معتقدیم که برای این موضوع اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. یکی از این دلایل آن است که، پیش کسوتان، این سیستم مدیریتی که در واقع بنیان گذاران مدیریت کیفیت جامع به حساب می آیند، این مفهوم را نمی پسندند. دلیل دوم آن است که برای یک ایده...

از جمله ویژگی های نوشته های معتبر ناظر بر کیفیت، وجود مطالب متعدد و متنوع در زمینه کاربرد ابزار و فنون مرتبط در بخشهای صنعتی و بازرگانی است. مرور گذرا در نوشته های مربوط حاکی است که در چند سال اخیر مرز مطالب مرتبط با کیفیت، گسترش یافته و بخش خدمات از آن جمله خدمات آموزشی را نیز در بر گرفته است. در این مقاله ضمن اشاره ای گذرا به تاریخچه کیفیت به طور اعمم و مدیریت کیفیت فراگیر به طور اخص، خاطر نشان شده است که چگونه می توان کیفیت آموزش را ارتقا داد و مؤسسات آموزشی را با استفاده از ابزار و فنون کیفیت اداره کرد.